Het Duitse ministerie van Binnenlandse Zaken heeft op 13 mei jl. de grootste Reichsbürger-beweging verboden. De beweging erkent de Bondsrepubliek Duitsland niet en wil zich evenmin committeren aan de wet aldaar. In het Nederlandse taalgebied kennen we ook zo’n soortgelijke beweging: ‘soevereinen’ of ‘autonomen’. Er valt iets vóór en veel tégen deze beweging te zeggen.
Het blijft niet bij de onderkant van de samenleving. In de serie Family Guy stichtte Peter Griffin immers ook een eigen staat. Die staat heette Petoria, vernoemd naar hemzelf. Griffin nam zelfs zetel in de Verenigde Naties. Als je het erf van de familie Griffin verliet, was je meteen in Quahog, en dus terug in de Verenigde Staten.
Family Guy is fictief, maar de volgende voorbeelden uit ons taalgebied zijn echt. Denk aan Rob Vanoudenhoven (Vlaanderen) en Tim den Besten (Nederland).
Geen realistische kans
In serie met de eerstgenoemde maker – ‘Robland’ met Rob Vanoudenhoven – ving de maker bot. Hij stuurde in april 2006 een onafhankelijkheidsverklaring naar de premier Guy Verhofstad. Een maand later, eind mei, had hij een afspraak met Shashi Tharoor. De diplomaat van de VN en rechterhand van toenmalig SG Kofi Annan heeft Vanoudenhovens plan als klein ingeschat.
Die inschatting is niet gek. Er zijn landen met realistischere plannen. Denk aan Somaliland, een land wat officieel tot Somalië behoort. Of de Westelijke Sahara, een betwist gebied tussen Marokko en Mauretanië. Dichterbij huis heb je Kosovo, Beieren, Schotland en Vlaanderen. Palestina wordt zelfs door maarliefst 76% van alle landen erkend. En toch lukt het die landen (nog) niet. We zijn zelfs 14 jaar (en in Europa 19 jaar) na de laatste nieuwe staat verder.
Waarom zou een soeverein, met deze wetenschap, zich aan deze challenge moeten branden? Waarbij je rekening moet houden met de grondwet, internationale erkenning en lidmaatschappen, economie en veel meer? Als je ook nog veel minder macht en middelen tot je beschikking hebt?
Onttrekking aan de voorzieningen
Een veelgehoord argument, is dat je je onttrekt aan de verplichtingen. De soevereinen willen zich niet houden aan Nederlandse wet- en regelgeving; inclusief belastingen. Maar dat betekent dus ook dat je in het uiterste geval niet eens een bankrekening kunt openen. In feite heb je in bewoond gebied niets te zoeken, tenzij je er water wil halen. Maar bushcraften – en survivallen in zijn geheel – is een uitdaging wat ervaring behoeft. En prullaria zoals pleisters, pannen en soepblikken. Waar koop je die? In de bewoonde wereld! Voor wildkamperen heb je ook nog toestemming nodig, wat in Nederland niet eens wordt gegeven!
Wil je je überhaupt aan een land onttrekken, dan wordt het helemaal moeilijk. Nagenoeg alle territoria op aarde zijn in handen van een land. Je zou je hooguit op internationale wateren, Antarctica (let wel op de claims) en op 100 kilometer hoogte van de aardbodem kunnen begeven. Zoiets doen Elon Musk, Jeff Bezos en poolonderzoekers op structurele basis nog niet eens. Al was het alleen maar omdat leven op die plekken niet zomaar mogelijk is. Er groeit immers weinig; zelfs lage vegetatie is schaars.
Wantrouwen van de overheid
De mensen die zeggen dat dit makkelijk kan, zijn in feite aan het liegen. En verdienen aan deze leugens grof geld. Net zoals er aan de leugens uit de coronapandemie grof geld verdiend werd. De slachtoffers van deze quatsch zijn vaak (maar niet altijd) kwetsbare mensen. Mensen die hun vertrouwen in de overheid hebben verloren. Door de toeslagenaffaire, het Groninger gasdebacle. En door complotdenkers.
Die mensen verdienen géén eigen land, maar vooral bonafide hulp. Mits ze willen, natuurlijk.