Joost Klein, die dit jaar mee zou doen aan het Eurovisie Songfestival, slaat het aanbod voor mei 2025 af. Hoe begrijpelijk het ook is, het is anderzijds ook wel triest dat het zover is gekomen.
Sociale codes van Joost
Helaas was het niet alleen Malmö wat Klein de das leek om te doen. Ook in Nederland zelf leken mensen en partijen hem te laten vallen. Het beviel mensen niet dat de Eurovisie-deelnemer de zaal zou verlaten terwijl André van Duin de oeuvre-prijs kreeg (terwijl Klein naar de wc ging). En het beviel mensen ook niet dat hij wuifde tijdens een in memoriam (wat hij deed naar Son Mieux).
Dat Joost Klein naar eigen zeggen ‘sociale cues’ niet heeft begrepen, is niet handig. Dat beaamt hij ook zelf. Je zou dit ook kunnen bepleiten voor zijn acties in Malmö (met zijn vlag over het hoofd en zijn waarom-vraag richting zijn Israëlische concullega). Alleen valt hier ook wat tegenin te brengen.
Eerste kanttekening
Ten eerste, er zijn veel meer mensen die onbegrepen gedrag vertonen. Van Klein is het niet zeker of hij neurodivergent is. Van de ruim 1 procent autisten en 3 procent ADHD’ers weten we het wel. Die zitten misschien met een koptelefoon in een sociale setting. Of die vertonen zenuwtrekken. Of laten helemaal niets merken, omdat zij uitgeput zijn. Daartegenover zijn ze wel doelgericht, creatief en (soms) empathisch. Hoewel zij ook validisme ervaren, wordt de samenleving steeds inclusiever. Waarom zouden we als maatschappij het van hen wél en van Joost Klein niet kunnen aanvaarden?
Tweede kanttekening
Ten tweede: de jij-bak is een drogreden; het punt over Joost staat. Maar de kwalijkere dingen dan ‘sociaal onaangepast gedrag’ vertonen mogen niet onbenoemd blijven.
Bij De Telegraaf mag Ronald Plasterk nog steeds zijn onware columns schrijven. Ondanks dat De Snijtafel gehakt maakte van zijn anti-klimaatstuk. Ondanks dat Plasterk een uitvinding voor zichzelf claimde en patenteerde terwijl een collega-academicus er ook aan heeft meegewerkt. Dezelfde krant geeft ruim baan aan de ophitsende en extreemrechtse retoriek van Wierd Duk. Tevens wordt daarin meermaals grievend over vrouwelijke politici als Sigrid Kaag en Femke Halsema geschreven. In het app-verkeer n.a.v. de BLM-demonstratie op Pinkstermaandag 2020, waarin burgermoeder Femke Halsema de paranoia van die krant aanstipte, schreef toenmalig justitieminister Ferd Grapperhaus zelfs: ‘Dat komt goed. De T. is nu eenmaal de T.’
Vandaag Inside, waar Joost-criticus Aran Bade te gast was, is niet veel beter. Alleen in dit decennium regent het schandalen vanuit de tv-kroeg. Van het ‘niet-Friese Kamerlid’, via het ‘kaarsenincident’ naar het bestempelen van Akwasi als ‘Zwarte Piet’. Dat Derksen met zijn molesterende vader en Gijp met zijn depressie overeenkomsten hebben met Klein, was blijkbaar niet belangrijk.
En van die hoeken (en er zijn veel meer) moet Joost Klein leren over ‘sociaal aangepast gedrag’. Misschien moeten de critici maar eens leren van onbegrepen mensen. En inzien dat iedereen verschillend is. En die eigenheid andere personen, organisaties en samenlevingen versterken kan. Binnen alle redelijke grenzen natuurlijk.
(Aanvulling vrijdag 1 november 2024, 13:06: De tekst is aangepast. Spelfouten en formuleringsfouten zijn eruit gehaald.)
(Aanvulling zaterdag 2 november 2024, 10:16: In het stuk stond dat Aran Bade voor De Telegraaf werkt. Dat klopt niet, hij werkt voor RTL Boulevard. Hij was te gast in Vandaag Inside; in dat opzicht blijft hij niet onbenoemd).