Op 7 november jl. was de Kiesraad helder. D66 heeft, met bijna 30.000 stemmen groter dan de PVV, gewonnen. De sociaal-liberale partij mag de formatie leiden. Voor links en progressief is dat een opsteker: een tweede partij van dat kaliber die boven de 20 zetels uitkomt, naast GroenLinks-PvdA. Het aantal zetels is naar 60 gestegen. Bovendien: ze hebben de fascisten van de PVV verslagen. Toch is dit niet alleen optimistisch, zo betoogt de auteur van dit stuk.
Wapenfeiten
Onder het laatste kabinet-Rutte was Rob Jetten klimaatminister en vicepremier. Zoals Elsevier het op 20 juni 2024 zo mooi schreef: van een ‘klimaatdrammer’ naar een ‘klimaatmacher’. Want van het performatief achter een activistisch kind staan ging hij ineens over naar echte daden. Hij liet, na de inval van Rusland in Oekraïne in 2022 gas vanuit de Verenigde Staten in plaats van Rusland komen. Ook heeft hij een klimaatpakket van 28 miljard euro weten te lanceren. Als minister was Jetten tevens van de zachte kant. Anders dan de repressieve taal die door de rechtse coalitie werd geuit – en enigszins werd gedragen door toenmalig justitieminister David van Weel – vroeg hij de activisten van Extinction Rebellion (XR) ‘om een paar dagen geduld met de afbouw van de fossiele subsidies’. Hij zei in november 2022 in Buitenhof (VPRO) zelfs de ‘woede en urgentie van activisten te begrijpen omdat grote vervuilers te weinig deden’. Al vond hij ook dat ‘de extreme acties het draagvlak verspeelden’.
Prima wapenfeiten toch? En dan is Jetten maar één minister van D66. Ook andere kabinetsleden, zoals Uslu en Dijkgraaf (OCW) en Kuipers (VWS) hebben goede sporen achtergelaten. Nou waren deze drie personen vakidioten, net als – in het verre verleden – Els Borst (1932-2014).
Popsterren
Maar daar ging het niet echt over, in de campagne. Ja, de 10 steden kwamen terug. Een sterk staaltje populisme, maar nog enigszins te rechtvaardigen in de woningbouwcrisis. Maar wat het meest storend was, was de vermeende ‘likability’ van politici. Ineens moest de partner van de links-liberaal – een hockeyer, niet eens actief in het bestuur – erbij betrokken worden. Het is iets wat niet alleen aan D66 ligt: politici van allerlei ideologieën gingen mee in de ‘likability’. Denk aan Dylan Yesilgöz die haar hond beleid moest uitleggen. Of – van iets langer geleden – aan Jesse Klaver, die demonstratief een knalgeel trainingspak droeg.
Het is begrijpelijk. De algoritmes van de grote techbedrijven lenen zich moeilijk voor lange stukken. Zeker niet onder andere die van deze website en deze auteur. Helaas zijn sommige oude media – op een handjevol na – niet beter. Dat het Jeugdjournaal informeel is, dat is begrijpelijk. Daarvoor is het een kinderprogramma. Maar dat in volwassen talkshows het heel erg veel over de poppetjes ging, en weinig over de inhoud – laat staan over beleid – is storend.
Laat politiek en parlementaire journalistiek maar voortaan gaan over regie en dramaturgie. En niet over de acteur ‘hot’ is of niet. Een beter cadeau voor Sinterklaas en Kerstmis kun je immers niet wensen!