Op woensdag 2 april was het Wereld Autisme Dag. Het is deel van de Autismeweek, die op zaterdag 29 maart begon en komende zaterdag eindigt. Deze feestdag is hard nodig. Niet iedereen lijkt te begrijpen wat ASS is. Zelfs mensen die het (vermoedelijk) hebben niet. En dat zuigt keihard!

Begin dit jaar zond de EO een programma uit op NPO 1. Daarin gingen journalisten die ASS hebben Bekende Nederlanders interviewen. Met Youp van ’t Hek werd op 12 januari jl. het spits afgebeten. Het waren mensen met een licht verstandelijke beperking die de vragen stelden. Ook al heeft 1 op de 3 mensen met ASS an sich een LVB, het was niet representatief. Of het überhaupt een goed idee is om mensen met een neurotype of een andere beperking als ‘aapjes in een dierentuin’ neer te zetten, vraag ik me af. Eén ding weet ik zeker: de omroep heeft het niet begrepen.

Schrikbeelden en slechte signalen te over

Elon Musk, Ye West en de Erasmusschutter, die begin dit jaar in het nieuws kwamen, snappen er ook geen reet van. De Amerikanen Musk en West verklaarden respectievelijk hun nazigroet en hun omstreden en antisemitische drek vanuit het autisme. Ook de Erasmusschutter verklaarde een flink deel van zijn acties – zoals de dierenmishandeling en de aanslagen in Rotterdam – vanuit het ASS. Hij ging zelfs verder: op 4Chan stelde hij zelfs superieur zijn t.o.v. ‘normies’. Hij wilde hen zelfs vermoorden!

Laat helder zijn, dat ASS gaat over informatieverwerking en prikkels. Waar je in gelooft, wordt net als andere mensen gevormd door opvoeding, levenservaring en denken, zo zei de NVA voorvrouw op 15 februari jl. tegen NU.nl. Dat staat als een paal boven water. Heel goed dat mensen zich bewust zijn van bepaalde tekortkomingen, maar je kunt er niet alles onder scharen. Om nog maar te zwijgen over je eigen verantwoordelijkheid.

Dit zijn anekdotische gevallen, maar de cijfers tonen aan dat er nog heel veel te winnen valt. Hoewel de helft van de mensen met ASS werk heeft, is een kwart van hen arbeidsongeschikt. Bijna de helft aller autisten worden gepest. Onderwijs volgen gaat soms moeizaam – met name in het funderend onderwijs, waar 1 op de 6 autisten thuiszitters zijn – maar niet alleen daar. Nadien komt het veel voor in het mbo, maar in het hoger onderwijs niet zozeer. Het is zelfs zo, dat 4 op de 5 onderzochte mensen met ASS aan suïcide denkt. En ze, volgens een internationale studie uit 2016, 7 keer overlijden als gevolg daarvan.

Wederzijdse relatie

Het is een kwestie van ‘give and take’. Laat de maatschappij enerzijds maar inclusiever worden. Open Hiring van de Start Foundation, waarin de sollicitatie geschrapt wordt, is een sterk voorbeeld. Laat een schoolklas maar naar Atypical, Aut There of de docu’s over Kees Momma kijken. Probeer in wetgeving niet alleen rekening te houden met de welvarende cishet-man, maar ook met andere minderheidsgroepen. Zoals de voorgestelde verlaagde BSA uit kabinet-Rutte IV.

Voor mensen met ASS is het overduidelijk dat ze zich moeten aanpassen aan de samenleving. Ik kan er nog een paar dingen aan toevoegen: als mensen je niet begrijpen of validistisch zijn; please unmute them. Ze zijn jouw tijd, energie en zelfs geld niet waard. En … spreek je uit. Laat zien dat er, afhankelijk van jouw functioneren, best wel wat mogelijk is. Om terug te komen op het schrikbeeld van de EO: er zijn mediafiguren die wat meer lijken of leeftijdsadequate ND’ers. Influencers Chanel Matil Lodik en Robine Salomons zijn hiervan voorbeelden.

Tot slot: geniet vooral van het mooie weer (vooral deze week). De zon discrimineert sowieso niet!

In dit artikel gaat het over zelfdoding. Denk jij aan zelfdoding? Neem 24/7 gratis contact op met 113 Zelfmoordpreventie (0800-0113 of middels een chat op 113.nl).