In oktober stelde ik het volgende: ‘De Almeerse beeldend kunstenaars demonstreerden overduidelijk waarom de Cultuurdome (voorheen Woondome) niet mag verdwijnen.’ Op 23 februari jl. was ik aanwezig in de Cultuurdome. Mik Augusteijn, beter bekend als Kwastloos, stelde dat de sluiting in een patroon paste. Zowel de lokale overheid (Gemeente Almere) als de (regionale) journalistiek lijken volgens hem cultuur te verwaarlozen.
De regionale media hadden, bij het bezoek van de broedplaats, enkel interesse voor de sluiting. Hoewel ik strikt genomen een amateurjournalist ben, heb ik óók voor de kunstenaars zelf belangstelling. Al was het alleen maar omdat ik zelf een kunstenaar ben.
Als er iets is wat opviel in het bezoek aan de Cultuurdome, was het wel de focus op de mens. Je zou het antropocentrisch kunnen noemen. De mens zul je er terugzien in al zijn gedaanten, dat wel. Een secundair opvallend ding, is de presentie van studenten en alumni Docent Beeldende Kunst en Vormgeving (deze studie volgde ik ook). Met één verschil: dit keer ook een alumnus uit Utrecht. Daarover later meer.
v.l.n.r.: schilderij van Kate Dix en delen van installatie Junior Appiah (eigen beelden)
Kate Dix en Junior Appiah
Twee voorbeelden van (voormalig) studenten, zijn Kate Dix en Junior Appiah. Zij portretteren de mens als lid van een diaspora. Bij de schilderij van Dix, een lineair en deels tektonisch schilderij, gaat het om twee personen die schuilen onder de tafel. De figuren verstoppen zich in een box van – waarschijnlijk – Surinaamse pangi-stof. Het contrast van enerzijds de rijke historie achter het kledingstuk en de personen van het hier en nu was in feite het verhaal achter het werk. Dat er sprake is van een soort ‘verstoppertje’ is dus min of meer onbedoeld.
Appiah is een stuk subtieler. Eigenlijk gaat het bij hem om meerdere complexe identiteiten en het koesteren van je eigen ik. Anders dan bij Dix, is hij min of meer bewust zijn eigen ruimte aan het creëren. Dit is niet alleen zijn drijfveer in zijn installatie, maar ook in zijn muziek. Als je de performer in een hokje wil plaatsen, zou je het kunnen zien als deel van de Afrikaanse revival in de hedendaagse popmuziek. Qua zangers doet hij – 1-2-3 opkomend – denken aan Doechii.
v.l.n.r.: maskers en beelden van Els Franken (eigen beelden)
Els Franken
Waar Dix en Appiah hun roots (min of meer) laten zien in hun werken, geldt dat niet voor Els Franken. Zij daarentegen werkt wel met de menselijke gevoelens en expressie van die gevoelens. En indirect laat zij, middels de bonte en contrastrijke portretten, toch een bepaalde Vielfalt zien. Zo bont als de maskers van ‘Commedia dell’arte’ of ‘Dia de los Muertos’ maakt zij het ook niet. Zeker niet in haar keramische werken, die een bepaalde sereniteit uit moeten stralen. Alhoewel … in één mensfiguur lijkt het alsof er geweien uit diens kop komen. Hoe dan? Dat is voer voor vragen.
v.l.n.r.: baby en fallussymbool van Sietse van der Wal en installatie en duiven van Lourien Snoek (eigen beelden)
Sietse van der Wal en Lourien Snoek (en eigenlijk ook Anne Al)
Eveneens spelend met kwetsbaarheid, is Sietse van der Wal. De tekeningen, waar hijzelf in beeld is, komen over als tekeningen die gemaakt zijn na een anatomische les. Het moge duidelijk zijn dat Van der Wal van opleiding een bioloog is; zowel de baby, als het kind als het fallussymbool doen qua ledematen, uitdrukking en schaduw niet onder voor de mens in het echt. Dat ze allen naakt zijn, maakt het extra kwetsbaar. Tel daarbij op dat het hier niet gaat om een archetypische masculiene man.
Hoe anders is het werk van Lourien Snoek. Waar vele makers de mens centraal stellen – en sommige zelfs letterlijk – stelt zij vooral concepten centraal. Zoals de symbiose, in zowel haar tv-installatie. Of beter gezegd, een ongewone vorm van symbiose: de polygamie. Je zou het kunnen zien als een werk met een female gaze, ware het niet dat de vleselijke behoeftes uitblijven.
Een betrekking zoekt zij ook met de duiven. Hoewel de duiven – letterlijke kleiduiven – niets te maken hebben met de installatie, zijn ze er wel deel uit. De jonge kunstenaar is de duiven dankbaar. Ze schrijft dat haar ‘duifjes nieuwsgierig naar de wereld van mensen zijn’ en ‘ze me goed hebben geholpen met mijn werk ABC’.
De voorjaarsexpositie ving aan op vrijdag 14 februari jl. De expo is elke zaterdag en zondag van 13:00 tot 17:00 uur in de Cultuurdome in Almere Buiten. Althans, tot en met zondag 30 maart a.s.